Miłość jest opowieścią

Robert Sternberg, znany z trójwartościowej teorii miłości (wspominam o niej w Definicjach miłości) jest również autorem teorii miłości jako opowieści. Według niej, każdy z nas ma swoją opowieść określającą czym jest idealna miłość i czego szukamy w związkach. Co ważne, zachowania naszych partnerów interpretujemy przez pryzmat własnej opowieści. Tak więc, od tego czy nasze opowieści są zgodne, czy też wykluczają się wzajemnie, zależy w dużej mierze sukces związku.

To by było na tyle, jeśli chodzi o założenia teoretyczne. A poniżej przykładowe opowieści o miłości :) Tym, którzy nie odnajdą się w żadnym z opisów zachęcam do zapoznania się z pozostałymi opowieściami u źródła, czyli w książce Sternberga "Miłość jest opowieścią" (2001).

Opowieść o ogrodzie
Jedna z najpopularniejszych opowieści. Związek postrzegany jest w niej jako ogród, który aby przetrwał i rozkwitał trzeba stale pielęgnować. Generalnie jest to opowieść, która przyczynia się do trwałości związku oraz wzmacnia przyjaźń pomiędzy partnerami. Niebezpieczna jest jednak sytuacja, gdy troska o stan związku stanie się nadmierna (zbyt częste podlewanie może być równie niebezpieczne dla kwiatów jak susza) lub zabraknie w nim spontaniczności.

Opowieść o nauczycielu i uczniu
Podstawę związku stanowi asymetria, uzupełnianie się ról. Jedna osoba w związku przyjmuje rolę nauczyciela, druga zaś ucznia. Dzieje się tak często, gdy jedna z osób jest starsza czy bardziej doświadczona zawodowo. Opowieść ta nie wyklucza zamiany ról w zależności od dziedziny życia i sytuacja wymieniania się rolami jest najlepsza dla związku tego typu. Jednakże nierównomierne rozłożenie władzy może przyczynić się do zakończenia związku, np. jeśli uczeń będzie miał wreszcie dosyć swojej roli.

Opowieść baśniowa
Dla tej opowieści charakterystyczne są przekonania, że można żyć długo i szczęśliwie, jeżeli tylko znajdzie się swojego idealnego partnera - swoją drugą połówkę. Ich efektem może być ciąg rozczarowań, tym bardziej, że bajki nie mówią o tym jak żyć, a baśniowym oczekiwaniom naprawdę trudno sprostać. Jeśli jednak partnerzy mają oczekiwania oparte na bardziej realistycznych podstawach, mają szansę na znalezienie w swoich związkach prawdziwej głębi, gdyż są gotowi na wiele by uszczęśliwić ukochaną osobę.

Opowieść policjancie i podejrzanym
Policjant to osoba, która nie ufa partnerowi (podejrzanemu) i stara się go nieustannie mieć na oku. Chce, aby przestrzegał on wymyślonych przez niego praw. Ta opowieść niestety nie rokuje najlepiej. Policjant coraz bardziej traci kontakt z rzeczywistością, a dla podejrzanego, nawet jeśli na początku czuł, że jest otaczany troską i uwagą, może ta opowieść skończyć się utratą wolności i godności. W skrajnych przypadkach jego zdrowie fizyczne i psychiczne jest zagrożone, tym bardziej, że największą zbrodnią dla policjanta będzie próba uwolnienia się od związku.

Opowieść o dziele sztuki
W tej opowieści charakterystyczne jest koncentrowanie się na wyglądzie zewnętrznym partnera. Pozytywną jej cechą jest pociąg fizyczny, jaki partnerzy czują do siebie. Nietrudno jednak odgadnąć, że utrata atrakcyjności fizycznej spowoduje utratę zainteresowania partnera. Jak pisze Sternberg, zwłaszcza mężczyźni są gotowi "kupować nowe dzieła sztuki";)

Opowieść o grze
To rodzaj opowieści, w której partnerzy (oboje lub tylko jeden z nich) uważają, że miłość jest jak gra, w której jedna osoba wygrywa, a druga przegrywa. Związek zawiera zatem element współzawodnictwa, a partnerzy prowadzą skrupulatnie rachunek zysków i strat. Gra może stanowić źródło poczucia ekscytacji i zabawy. Jeżeli jednak partnerzy skupią na współzawodnictwie, zamiast budowaniu intymności i ogarnie ich obsesja zwycięstwa - może to zagrozić ich związkowi. Z kolei, gdy jedna z osób nie zdaje sobie sprawy, że bierze udział w grze lub nie zna jej zasad - gra staje się destrukcyjna. Jedna z osób może bowiem czuć się nieustannie przegrana i tak być postrzegana przez partnera.